Skýringar við úrkomu- og snjódýptarkort
Kortin sýna mælda sólarhringsúrkomu, snjódýpt og ákomu á veðurstöðvum á Íslandi.
Úrkoma er mæld í mm og mælitími er frá kl. 9 árdegis daginn áður til kl. 9 árdegis á mælidag.
Snjódýpt er mæld í cm kl. 9 árdegis og ákoma er munur á snjódýpt kl. 9 árdegis á mælidag frá
kl. 9 árdegis daginn áður.
Viðvörun
Athugið að ekki er búið að yfirfara gögnin. Í þeim geta leynst
mælivillur, innsláttarvillur og villur í gagnasendingum.
Hugsanlegt er einnig að villur séu í forritum sem vinna
úr gögnunum og teikna kortin. Túlkist því með varúð!
Þrjár gerðir stöðva
Sýndar eru þrjár gerðir veðurstöðva. Skeytastöðvar (hringir)
eru mannaðar stöðvar þar sem uppsöfnuð úrkoma er mæld daglega
kl. 9 og 18. Úrkoma kl. 18 daginn áður er lögð við úrkomu kl. 9.
Úrkomustöðvar (þríhyrningar) eru einnig mannaðar stöðvar þar sem
uppsöfnuð úrkoma er mæld daglega kl. 9. Á skeytastöðvum og úrkomustöðvum
er sama gerð úrkomumæla, með vindhlíf sem dregur úr áhrifum
vinds á mælingu og úrkomuop er í um 150 cm hæð yfir jörðu.
Sjálfvirkar stöðvar (ferningar) mæla úrkomu á 10 mín til 1 klst
fresti. Í notkun eru tvær gerðir sjálfvirkra úrkomumæla,
vippumælar og vigtunarmælar. Úrkoman er hér metin sem munur
á stöðu mælis kl. 9 daginn áður til kl. 9 á mælidag.
Vippumælar eru án vindhlífar og eru með úrkomuop í um 150 cm
hæð yfir jörðu. Vigtunarmælar eru með vindhlíf og úrkomuop
er í um 200 cm hæð yfir jörðu.
Litir á úrkomukorti og þurrviðri
Litir sýna úrkomumagn og er skipt um lit við 0.5, 2, 10, og 50 mm
(litabilin eru 0.5-1.9, 2.0-9.9, 10.0-49.9, 50.0 mm og hærra).
Þrír litir sýna úrkomu undir 0.5 mm. Á mönnuðum stöðvum metur
athugunarmaður hvort úrkomu hafi orðið vart eða ekki undangenginn
sólarhring. Ef úrkomulaust hefur verið að mati athugunarmanns
er það sýnt með ljósrauðum depli, en gulgrænum ef úrkomu hefur
orðið vart (0.0-0.4 mm). Stundum mælist engin úrkoma (0.0 mm)
þótt athugunarmaður verði var við úrkomu. Sjálfvirkir úrkomumælar
geta ekki greint milli lítillar úrkomu og þurrviðris og sýnir kortið
appelsínugulan depil ef úrkoma er undir 0.5 mm á sjálfvirkri stöð.
Í þurrviðri eða lítilli úrkomu getur vigtunarmælir sýnt lægri stöðu
í dag en í gær, vegna mælisuðs, og skráist það sem neikvæð úrkoma í
gagnatöflu.
Litir á snjódýptarkorti og snjóhula
Litir sýna snjódýpt og er skipt um lit við 10, 30, og 100 cm.
Ef jörð er alauð er depill rauður, flekkótt jörð er auðkennd með
bleikum depli. Alhvít jörð er tilgreind með fjórum bláum tónum.
Hámark á landinu
Úrkomugildi eru sýnd við deplana á kortinu þegar úrkoma er 0.5 mm
eða meiri (í heilum mm). Hámarksúrkoma á landinu er sýnd með stærra
letri á gulum fleti.
Snjódýptargildi eru sýnd á kortinu, þegar snjódýpt er 1 cm eða meiri.
Hámarkssnjódýpt á landinu er sýnd með stærra letri á ljósbláum fleti.
Úrkomumæligögn
Hægt er að skoða gögnin annað hvort í stöðvaröð [Mæligögn-st],
eða raðað eftir úrkomumagni [Mæligögn-úrk]. Dálkar í gagnaskrá eru:
1. Tegund stöðvar (sk=Skeytastöð, ur=Úrkomustöð, sj=Sjálfvirk stöð);
2. Stöðvarnúmer;
3-4. Dagsetning og tími mælidags;
5. Úrkomumagn (mm);
6. Hvort alþurrt var (T=þurrt, F=blautt, 0=óvíst);
7. Stöðvarnafn.
Snjódýptarmæligögn
Hægt er að skoða gögnin annað hvort í stöðvaröð [Mæligögn-st],
eða raðað eftir snjódýpt [Mæligögn-snj]. Dálkar í gagnaskrá eru:
1. Tegund stöðvar (sk=Skeytastöð, ur=Úrkomustöð);
2. Stöðvarnúmer;
3-4. Dagsetning og tími mælidags;
5. Snjódýpt (cm);
6. Snjóhula í byggð (0=Alauð jörð, 1-3=Flekkótt jörð, 4=Alhvít jörð, # =Óvíst);
7. Snjóhula í fjöllum (í um 600 m hæð yfir sjó) (5=Alauð fjöll,
6-8=Flekkótt fjöll, 9=Alhvít fjöll, # =Óvíst);
8. Stöðvarnafn.
Ákoma - snjódýptarbreytingar
Kortin sýna breytingu í snjódýpt frá deginum á undan. Bláir litir sýna
að snjódýpt hefur aukist og rauðir litir sýna að snjórinn hefur minnkað.
Gulir deplar sýna staði þar sem snjódýpt er óbreytt.
Athugasemdir - (ATH!)
Ekki er búið að yfirfara gögnin, en þó eru settar athugasemdir við
óeðlilega háa úrkomu á úrkomustöðvum. Sér í lagi á þetta við ef
úrkoman er 99.8 mm eða 9999.8 mm.
Þórður Arason, 10. október 2001
|