Skýringar við veðurathuganakort
Á veðurkortunum eru sýndar veðurathuganir frá nokkrum völdum mönnuðum
veðurstöðvum. Sýndur er hiti, vindhraði og vindátt ásamt mati
veðurathugunarmanns á skýjahulu, úrkomu og úrkomutegund eða annarra
veðurfyrirbæra.
Veðrið í dag og eldri veðurkort
Annars vegar er um að ræða veðurkort á þriggja tíma
fresti síðastliðinn sólarhring og hins vegar er hægt
að skoða eldri veðurkort á hádegi hvaða dag sem er frá árinu 1949.
Þegar eldri veðurkort eru skoðuð má stökkva fram og aftur um áratug með
því að smella á [+/- 10 ár], á stikunni efst til vinstri.
Veðurstöðvar á kortunum
Það er háð tímabilum hvaða veðurstöðvar eru notaðar við gerð veðurkortanna,
en þær eru þessar:
- Reykjavík (frá 1949)
- Stykkishólmur (frá 1949)
- Bolungarvík (1949-1953), Galtarviti (1953-1994), Bolungarvík (frá 1994)
- Blönduós (1949-1965), Hjaltabakki (1967-1981), Blönduós (1981-2003),
Blönduós sjálfvirk stöð (frá 2003)
- Akureyri (frá 1949)
- Raufarhöfn (frá 1949)
- Egilsstaðir (1949-1998), Egilsstaðir sjálfvirk stöð (frá 1998)
- Hólar (1949-1965), Höfn (1965-1985), Hjarðarnes (1985-1992),
Akurnes (1992-2006), Höfn (frá 2006)
- Kirkjubæjarklaustur (frá 1949)
- Stórhöfði (frá 1949)
- Hveravellir (1965-2004), Hveravellir sjálfvirk stöð (frá 2004)
Á kortunum eru einungis sýndar veðurathuganir frá 10 til 11 völdum veðurstöðvum,
en í gagnagrunni Veðurstofunnar eru athuganir frá mun fleiri stöðvum.
Þá er á eldri veðurkortum einungis sýnd athugun kl. 12 á hádegi, en til eru
reglulegar athuganir á þriggja tíma fresti kl. 3, 6, 9, 12, 15 18, 21 og 24.
Athuganir fyrir 1949 eru þó ekki enn aðgengilegar úr gagnagrunni.
Veðurtákn
Veðurtákn gefur til kynna mat veðurathugunarmanns á skýjahulu, úrkomu
og úrkomutegund eða annarra veðurfyrirbæra. Notast er við sól/tungl
á táknmyndunum ef athugun fer fram eftir birtingu/myrkur.
  |
Heiðskírt |
  |
  |
Úði (súld), lítils háttar |
  |
  |
Skúr, lítils háttar |
  |
Léttskýjað | |
  |
Úði (súld), miðlungs eða mikill | |
  |
Skúr, miðlungs eða mikil |
  |
Skýjað | |
  |
Rigning, lítils háttar | |
  |
Slydduél, lítils háttar |
  |
Alskýjað | |
  |
Rigning, miðlungs eða mikil | |
  |
Slydduél, miðlungs eða mikið |
  |
Reykur eða mistur | |
  |
Slydda, lítils háttar | |
  |
Snjóél, lítils háttar |
  |
Moldrok eða sandfok | |
  |
Slydda, miðlungs eða mikil | |
  |
Snjóél, miðlungs eða mikið |
  |
Skafrenningur | |
  |
Snjókoma, lítils háttar | |
  |
Haglél |
  |
Þoka, skyggni minna en 1 km | |
  |
Snjókoma, miðlungs eða mikil | |
  |
Þrumuveður |
Mistur ef af völdum þurra örsmárra rykagna sem eru ósýnilegar
hver fyrir sig, en draga þó úr skyggninu. Mistrið er gulleitt ef
það ber við björt ský eða sólina.
Moldrok eða sandfok. Mold eða sandur þyrlast upp, svo að
dregur úr skyggni.
Skafrenningur. Snjór þyrlast upp af völdum vinds. Ýmist er
skafrenningur aðeins niðri við jörð, svo að skyggni í mannhæð
minnkar ekki, eða hann nær svo hátt að verulega dregur úr skyggni.
Þoka er sveimur af örsmáum, nær ósýnilegum vatnsdropum, er
dregur svo úr skyggni, að það verður minna en 1 km. Þokan er
venjulega ljósleit eða gráhvít.
Úði (súld). Droparnir eru af jafnri stærð, minni en
regndropar og virðast svífa í loftinu.
Rigning. Mörk milli rigningar og úða miðast við dropastærðina
0,5 mm.
Slydda er mynduð af regni og/eða úða og snjó, sem fellur samtímis.
Snjókoma. Snjóstjörnurnar eru yfirleitt sexstrendar eða
sexgreindar, stundum margar saman í stórum flygsum.
Riginig eða skúrir. Gerður er verulegur greinarmunur á rigningu,
slyddu eða snjókomu annars vegar og skúrum, slydduéljum eða snjóéljum
hins vegar. Úrkoman í skúra- og éljaveðri byrjar og endar snögglega,
og úrkomumagnið tekur snöggum breytingum. Oft sést í heiðbláan
himin milli dökkleitra skýjabólstra eða skúraflóka, sem úrkoman
fellur úr. Stundum sést þó ekki til himins milli skúra, og jafnvel
getur verið að úrkoman hætti ekki alveg, en nokkuð birtir þó með
tiltölulega stuttu millibili. Rigning, slydda og snjókoma koma fyrst
og fremst úr regnþykkni, þar sem birtubreytingar eru allar mun hægari.
Stundum rignir/snjóar með uppstyttum án þess að um sé að ræða skúrir/él.
Hagl. Hálfgagnsæ og hörð, hnöttótt eða óregluleg, stöku sinnum
keilulaga, höglin yfirleitt 2-5 mm að þvermáli. Venjulega er hvert
þeirra myndað utan um snæhagl sem kjarna, þakið af þunnri skel úr ís.
Hagl kemur einungis úr skúraflókum.
Þrumuveður. Þrumur og eldingar eru ávallt samfara, en þó getur
verið að ekki verði vart við nema annað fyrirbærið í sama skipti, einkum
ef þrumuveðrið er fjarlægt. Eldingar koma einungis úr skúraflókum.
Hiti og vindur
Lofthiti er sýndur í °C. Hitadepillinn er rauður ef hiti er yfir
frostmarki, en blár ef um frost er að ræða.
|
Hiti yfir frostmarki, hér er lofthiti +4°C |
|
Hiti undir frostmarki, hér er lofthiti -4°C |
Vindur er sýndur með ljósblárri ör. Stefna vindsins er auðkennd með stefnu
vindörvarinnar. Meðalvindhraði er gefinn í m/s á stéli örvarinnar.
|
Austanvindur með meðalvindhraða 5 m/s |
|
Breytileg vindátt, meðalvindhraði 3 m/s |
|
Logn, engin vindátt og vindhraði núll |
Uppfærsla
Veðurkort sl. sólarhring eru uppfærð á sjálfvirkan hátt eftir mannaðar
veðurathuganir á þriggja tíma fresti. Uppfærsla veðurkorta og vefsíðna
er endutekin nokkrum sinnum, því ekki er víst að allar
veðurathuganir hafi borist frá veðurathugunarmönnum og séu komnar í
gagnagrunn Veðurstofunnar í fyrstu atrennu.
Hönnun veðurkortanna
Kortin voru hönnuð og teiknuð af Þórði Arasyni. Forrit sem uppfæra
kortin og vefsíðurnar voru einnig skrifuð af Þórði Arasyni en þar var byggt
að verulegu leyti á eldra forriti og hugmyndum frá Gunnari B. Guðmundssyni.
Veðurtáknmyndir voru hannaðar og teiknaðar af Ara Þórðarsyni og voru
þar m.a. eldri táknmyndir eftir Baldur Ragnarsson og
Sigrúnu Gunnarsdóttur höfð til hliðsjónar.
Þórður Arason, Veðurstofu Íslands, 21. október 2004
|