Forsíða Veðurstofu Íslands

Í gærmorgun féll skriða í Reynisfjöru en daginn áður hafði lögreglan á Suðurlandi lokað fyrir umferð um austurhluta fjörunnar, undir Reynisfjalli eftir að þrír einstaklingar slösuðust í grjóthruni. Grjóthrunið reyndist síðan vera fyrirboði um stærri skriðu. Mikil mildi var að enginn var á staðnum þegar skriðan féll. Ekki er vitað hvað kom skriðunni af stað. Í sunnan- og austanverðu Reynisfjalli má víða sjá ummerki um skriðuurðir, staksteina og skriðusár í fjallinu og algengt að skriður falli úr móbergshlíðum líkt og í Reynisfjalli. Almannavarnir hafa lokað hluta Reynisfjöru vegna skriðuhættu.

Sunnudaginn 18. ágúst verður reistur skjöldur þar sem áður var sæti Okjökuls, en hópur vísindamanna og kvikmyndagerðarmanna stendur að viðburðinum til að benda á áhrif loftslagsbreytinga. Ok var afskráður sem jökull haustið 2014 þegar ljóst var jökullinn var hættur að skríða undan eigin þunga Í tilefni viðburðarins á sunnudaginn, sem kallaður er „Minningarstund um Ok“,, hefur Oddur Sigurðsson jarðfræðingur skrifað grein um Ok, en jökullinn var einn af þeim rúmlega 300 jöklum landsins sem skráðir voru um aldamótin síðustu. Þegar jöklarnir voru kortlagðir að nýju árið 2017 töldust 56 þeirra ekki lengur til jökla.

Hópur sérfræðinga frá Veðurstofunni og Háskóla Íslands heimsótti Noreg í sumar til þess að kynna sér kortlagningu og vöktun á óstöðugum hlíðum þar í landi. Norðmenn hafa mikla reynslu í vöktun óstöðugra hlíða og við Íslendingar getum lært margt af þeim á þessu sviði. Eitt af því sem hægt er að nota til þess að greina og kortleggja óstöðugar hlíðar eru bylgjuvíxlmælingar (InSAR-mælingar) með gervitunglum. Með slíkum mælingum er hægt að sjá aflögun lands með millimetra nákvæmni.

Loftslagsbreytingar auka landeyðingu með meiri ákafa í úrkomu og flóðum, tíðari og umfangsmeiri þurrkum, meira álagi vegna hita, vinds og ölduróts auk hærri sjávarstöðu. Samhliða áhrifum loftslagsbreytinga eykst landnotkun hratt og hafa loftslagsbreytingar nú þegar áhrif á fæðuöryggi. Hlýnun á heimskautasvæðum mun hraða bráðnun sífrera og raska enn frekar norðlægum skógum, bæði vegna meiri þurrka og skógarelda auk skordýraplága og gróðursjúkdóma. Þetta er meðal þess sem kemur fram í nýrri skýrslu á vegum IPCC, Milliríkjanefndar Sameinuðu þjóðanna um loftslagsbreytingar, sem kom út í dag.

Tíð var sérlega hlý um landið sunnan- og vestanvert. Í Reykjavík var mánuðurinn sá hlýjasti frá upphafi mælinga, og á fáeinum stöðvum öðrum meðal þeirra þriggja til fjögurra hlýjustu. Svalara var og tíð mun daufari um landið norðan- og austanvert en þó var hiti ofan meðallags síðustu tíu ára á flestum veðurstöðvum.